Thầy Tỳ Kheo với Con Ngỗng
Một Thầy Tỳ Kheo mang bình bát ghé một nhà giàu có để khất thực. Bà chủ nhà đang trò chuyện vô ý đánh rơi chiếc nhẫn xuống sàn nhà. Lúc đó có một con ngỗng đi qua và nuốt ngay chiếc nhẫn vào bụng. Khi chủ nhà biết mất chiếc nhẫn liền hỏi Thầy Tỳ Kheo có thấy rơi chỗ nào không, nhưng Thầy Tỳ Kheo vẫn im lặng không trả lời.
Sanh nghi Thầy Tỳ Kheo nhặt và giấu chiếc nhẫn quý nên chủ nhà nhiếc mắng thậm tệ và đánh đập, nhưng Thầy Tỳ Kheo vẫn im lặng chịu đau không nói gì cả.
Một lúc sau người nhà báo tin con ngỗng tự nhiên ngã ra chết. Bấy giờ Thầy Tỳ Kheo mới chậm rãi nói rằng:
– Hồi nãy tôi thấy con ngỗng nuốt chiếc nhẫn của bà chủ. Chủ nhà cho người mổ ruột ngỗng và quả nhiên tìm thấy được chiếc nhẫn đã bị mất.
Quá hối hận, chủ nhà liền sụp lạy Thầy Tỳ Kheo và lễ phép thưa rằng:
– Trước đây Thầy thấy con ngỗng nuốt chiếc nhẫn, tại sao Thầy không cho con biết, con hỏi nhiều lần Thầy vẫn im lặng đến nỗi con xúc phạm đến thế, mà Thầy vẫn không trả lời?
Thầy Tỳ Kheo chậm rãi nói:
– Thà tôi bị nhiếc mắng, bị đánh đập mà giữ được đạo hạnh chứ nếu tôi nói cho bà biết thì con ngỗng ẽ bị sát hại, việc ấy không bao giờ kẻ tu hành dám làm.
The Monk and the Goose
One day, a monk on the way to the village seeking food, stops at the house and was invited in. While talking, the host dropped his ring on the floor. A goose passed by and swallowed it. After a while, the host noticed the ring was missing, got suspicious and accused the monk of taking it.
At that time, a servant came in to say the goose had just died of unknown causes. The monk then said, “When the ring slipped off your finger and fell to the floor, I saw the goose swallow it.” The host told the servant to cut open the goose’s stomach, and indeed, there it was.
The host started apologizing to the monk and asked; “When I was accusing you of stealing, why did you not say anything? Instead, you let me be suspicious and say bad things to you.” The monk replied, “If in order to protect my reputation to tell the truth then the goose would be butchered immediately. Even if my life was in danger, I could not tell the truth. In doing so, I would be violating one of the most important rules that I have pledged to keep — Not to kill, directly or indirectly.”
The moral of the story is to teach us not to perform any act that would bring harm to other beings in order to fulfill personal interest or for any other reason at all.